Krijgen we weer een echte natuurijswinter? De vogels trekken massaal naar het zuiden, het stikt van de molshopen en de bossen liggen vol eikels. Toch dat zegt he-le-maal niets. Maar dat onze weerprofeet terug is zegt des te meer!De YVG Weerprofeet

Beste schaatsliefhebbers, beste YVG-ers. Het is even stil geweest vanuit het meteorologisch front van jullie weerprofeet. Ik hoop dat jullie dit gemis hebben kunnen verwerken. Ik had even een jaartje verlof. Winterweer was toch op vakantie en daarom meende ik dat YVG wel een jaartje zonder profeet kon. Het heeft ook een beetje gerommeld bij de club, maar de spirit zit er gelukkig weer goed in en daarom pakken we de digitale winterhandschoen weer enthousiast op, want winterweer licht op de loer…. 

Het was goed dat ik afgelopen winter heb laten lopen. Minima onder nul in ons land waren afgelopen jaar uiterst spaarzaam. Enig zicht op natuurijs is er de hele winter niet geweest. Hieronder een grafiekje wat laat zien hoe uitzonderlijk jaar we hebben gehad. 

 We zien dat bijna het hele afgelopen jaar al vanaf november ’21 tot nu veel te warm is geweest. De zwarte lijn komt niet vaak onder de gemiddelde groene linker lijn uit. Het rechter grafiekje laat zien dat we de laatste maand zelfs tot wel vijf graden boven gemiddelde komen. Alleen een paar dagen in december, april en juni was het een halve graad kouder dan gemiddeld en half september wel een hele graad! Als je dat vergelijkt met de positieve afwijkingen dit jaar.

Tot wel meer dan vijf graden warmer dan gemiddeld, dan is er wel wat aan de hand. Lang voorjaar, hete zomers en een herfst die doorgaat tot het volgende voorjaar wat eind februari al weer start? Is dat wat ons klimaat ons gaat brengen. Klinkt wel lekker voor de zomeraanbidders, maar of het echt fijn is, is natuurlijk zeer de vraag…

Blokkade

Afgelopen zomer hebben we heel vaak een zogenaamd blokkerend luchtdrukpatroon gehad. Dat houdt in dat het wisselvallige karakter waar ons groene kikkerlandje om bekend staat, compleet afwezig was. Er heerste lange tijd blokkades van hoge druk bij ons in de buurt of in het oosten of zuiden. Ook hebben we blokkades meegemaakt van hogedruk in het noordoosten. Maar in de zomer betekenen oosten- of noordoostenwind meestal ook droogte en hitte. 

Kregen we in de zomer een geblokkeerd luchtdrukpatroon, in de winter niets van dit al

Hoe vaak sprak men niet over de Spaanse pluim? Als door de zuidenwind warme, zeg maar hete lucht aangevoerd uit het verre zuiden van Spanje of zelfs uit de Sahara, met soms het rode Saharazand op onze ramen, dat is de Spaanse pluim. Dat hebben we de hele afgelopen zomer en ook herfst vaak gezien. Gelukkig was de droogte niet zo rampzalig als het jaar ervoor, maar ook dit jaar was het weer droog en heet. 

Wat oplettende lezers opvalt op bovenstaande kaartjes is dat de zomer warm was, maar dat de winter nog veel warmer is geweest. Kregen we in de zomer een geblokkeerd luchtdrukpatroon, in de winter niets van dit al. Depressies konden lekker over ons heen denderen en de droogte van 2021 werd snel vergeten. Niks blokkerend luchtdrukpatroon.

En als er al enigszins een situatie van geblokkeerdheid voor kwam, dan was het zo dat de hogedruk in het zuiden lag en wij weer in de warme zuiden- en zuidwestelijke stroming lagen. De temperaturen waren daarom afgelopen winter dus dramatisch hoog, een gecontinueerde herfst dus. Is het nu toevallig dat we een paar jaren hebben met deze zeer hoge temperaturen of is het een trend? 

Als de kern van hogedruk zo ligt in de winter, dan hebben we rustig en wellicht mistig weer, maar niet echt koud. Beetje stralingsvorst hooguit. Voor echt winterweer moet de blokkade noordelijker liggen en liefst met een “trekkend laag”.  Zo noemen meteorologen dat als boven Italië een lagedrukgebied ligt met een hogedrukgebied boven Scandinavië. Dan wordt extra kou uit het oosten of noordoosten aangetrokken door dit laag. Het kan nog steeds, ook al is het in het oosten niet meer zo koud als vorige eeuw, maar het kan nog…echt!

Straalstroom

Vorig jaar herfst was er een goede meteoroloog van weer.nl die zei dat we voor een bijzonder strenge winter stonden. Het was een zeer gewaagde uitspraak, maar ze hadden het goed onderbouwd.

Ook jullie weerprofeet ging hierin mee, het hart klopte in de keel en ook ik geloofde dat afgelopen winter best koud zou worden. Er zou eindelijk weer eens echt natuurijs komen. Niet een of twee nachten, maar gewoon 14 dagen schaatsen op echt zwart natuurijs met van die kleine witte belletjes erin, met misschien wel een Elfstedentocht en Noorderrondrit als klap op de vuurpijl. 

Het mocht niet zo wezen. Het verschil tussen het warme zuiden en het koude noorden joeg de straalstroom zo enorm op, zodat wij de hele winter aan de zachte kant bleven zitten. Schaatsen op Kardinge was het enige schaatsplezier waar we ons op mochten verheugen. 

Er verschijnen regelmatig berichten dat de straalstroom door klimaatopwarming toch meer en veel vaker zal gaan meanderen, zoals de gele lijn aangeeft op bovenstaande foto. Dit in tegenstelling tot de situatie van afgelopen winter, toen we de rode lijn hadden. De gele lijn kregen we afgelopen voorjaar weer en is nu nog steeds gaande. De wind waaide afgelopen voorjaar, zomer en herfst vaak uit het zuiden en gaf ons warm weer.

Een echt strakke westcirculatie hebben we na afgelopen winter niet meer meegemaakt. En als het hele patroon met hogedruk en lagedrukgebieden wat verschuift, dan kunnen we zo maar in een noordelijke of noordoostelijke stroming komen, die langdurig en KOUD kan worden. Dat zou echt winters weer gaan opleveren. 

En zoals ik eerder heb gezegd, als het in het noorden en oosten koud genoeg is, dan kan het bij ons ook snel koud worden. Zeker al er ook nog wat sneeuw valt, dan kunnen de nachten flink afkoelen en wordt de laag koude lucht boven Europa dikker en dikker en dan wordt het voor de zachte lucht steeds minder eenvoudig om hier overheen te walsen. 

Samenvattend

Al met al beste YVG-ers, zijn er best kansen voor natuurijs. We hebben echt met verwarming van ons klimaat te maken. Geloof de klimaatontkenners niet, zij luisteren niet naar mensen die het kunnen weten. Luister naar deskundigen, zoals zij die werken bij het KNMI en andere gerenommeerde instituten. Ze zijn vaak saai, maar geven wel een eerlijke kijk op het veranderende weer. 

Ik schat zomaar in dat we deze winter wel eens echt schaatsijs kunnen krijgen

De kans wordt kleiner op natuurijs, maar dat betekent niet nul!!! Ik schat zomaar in dat we deze winter wel eens echt schaatsijs kunnen krijgen. Waarop gebaseerd? Jarenlange ervaring!! 

Je gaat het net zien. Mensen betalen zich blauw aan gaskosten en daar komt nog een dikke winter overheen. Maar daar kunnen we niemand de schuld van geven. En als het gebeurt, dan gaan we er gewoon van genieten op natuurijs met Groninger Kwast of gewoon met warme chocolademelk. 

Maar eerst dus volop trainen op Kardinge. Het mag weer volop na Corona. Geniet ervan en blijf vol vertrouwen en laten we de woorden van ons oud erelid Jan Uitham in herinnering houden: “de Elfstedentocht komt elke dag een dag dichterbij…”