IJsvereniging Groningen bestaat 160 jaar. En dat is een respectabele leeftijd. YVG is een club met een rijke geschiedenis maar ook met vele bijzondere leden. Met een aantal van hen gaan we de komende tijd nader kennismaken. En we beginnen met de herplaatsing uit de ‘Glossy’ van 2012 over multi-sporter Frits Riemersma.Door Bennie Kluiter

Ik ken Frits Riemersma nu zo’n vijfentwintig jaar. Ik heb met hem gesport, ik heb met hem in gewestelijke en regionale Technische Commissies Marathon gezeten. Door de IJsvereniging Groningen werd mij gevraagd om speciaal voor YVG’s jubileumglossy (2012 red.) Frits te interviewen.

Ik maakte een afspraak met Frits voor vrijdag 5 oktober 2012 bij hem op het werk, het Maartens College in Haren. Ik arriveerde rond twaalven in de leerfabriek met 1.500 leerlingen. Het was net middagpauze. Jongens, wat een gekrioel! Alles en iedereen dartelde kriskras door elkaar heen, gilde, krijste en wat dies meer zij. Niemand nam de moeite om een stap opzij te doen.

Ik heb de school twee maal doorkruist, doorschuifeld, eer ik de receptie in de smiezen kreeg. De receptioniste van dienst plantte mij in de lerarenkamer, te midden van de lunchende leerkrachten. Ook daar was iedereen volstrekt met zichzelf en de eigen dingetjes bezig. Als bezoeker was je gedoemd in de massaliteit te verdrinken in volstrekte anonimiteit…

Sterke Yerke

Hoe goed ken je iemand? Ik meende Frits Riemersma te kennen als een bevlogen sportman, triatleet en schaatser. In zijn werkkamer drukte Frits, nadat hij mij uit de lerarenkamer had weg geplukt, mij achteloos een DVD in handen: “Bekijk dit thuis maar eens.” Ik nam de DVD zonder na te denken in ontvangst en deed het interview. Een paar dagen later, thuis, waagde ik mij aan de DVD. Meteen besefte ik, dat ik de uitwerking van het interview, zoals ik dat voor ogen had, rigoureus kon ombatterijen.

Zo is het ook met Frits. Het verhaal van Frits Riemersma is niet dat van de schaatser of de triatleet, oh nee. Het verhaal van Frits Riemersma is dat van de Sterke Yerke! Ook weer bij de ouderen onder u zal een lichte herkenning naar boven komen. Sterke Yerke, was dat niet iets met een vlot? Het was destijds in ieder geval Wereldnieuws in Nederland. Radio en TV berichtten erover, de DVD die Frits me gaf was ook van de omroep Veronica.

In de jaren zeventig van de vorige eeuw werd een groep mannen uit Leeuwarden geïnspireerd door de avonturen van de Noorse antropoloog Thor Heyerdahl (1914-2002), die vanaf 1947 met het houten vlot Kon-Tiki de wereldzeeën bevoer. De Friezen besloten zelf een vlot te bouwen. Onder de avontuurlijke Friezen was Frits Riemersma, geboren op 31 december 1951 in Groningen, opgegroeid in de Friese hoofdstad.

Op zestig zeemijlen van Curaçao verging het vlot: het liep op de rotsen van Bonaire

Het eerste bouwsel, de Sterke Yerke I, zonk midden op de Noordzee. Het tweede exem-plaar, de Sterke Yerke II, overleefde de oversteek naar Londen. Bij beide vaarten behoorde Frits niet tot de bemanning. Wel was hij één van de vier opvarenden van de Sterke Yerke III, die in 1978-1979 via de Canarische Eilanden de Atlantische Oceaan overstak naar Curaçao. Maanden zijn ze onderweg geweest, geteisterd door ziekte en blessures. De DVD geeft een schitterend relaas. 

In het zicht van het einddoel, op zestig zeemijlen van Curaçao, verging het vlot: het liep op de rotsen van Bonaire. Frits, die Biologie gestudeerd had, nam onderweg watermonsters om aan te tonen hoezeer de zeeën vervuild werden door de scheepvaart. Die loost de overtollige olieresten gratis op zee in plaats van deze tegen hoge kosten af te leveren in de havensteden.

Groots onthaal

Diverse pogingen werden ondernomen om het vlot dat op 50 meter diepte lag te lichten – alle zonder resultaat. Zes jaar later, in 1985, werd het vlot met behulp van luchtzakken alsnog naar boven gehaald. De laatste zestig zeemijlen werden afgelegd. Frits was er wel bij, maar voer deze keer niet mee. Op Curaçao wachtte een groots onthaal. De prefect sprak: “Jullie hebben het gehaald, zij het met enig oponthoud op Bonaire…”

Een jongensdroom die je je hele leven bij je houdt. Nog steeds geeft Frits lezingen. Ondertussen is hij benaderd door een producent uit Amsterdam, die een speelfilm wil maken. Er wordt dan een Sterke Yerke IV gebouwd, en de oorspronkelijke bemanning moet de acteurs van adviezen voorzien. Ik ben benieuwd!

Gezinsleven

Frits heeft de lerarenopleiding Biologie gevolgd. Hij werd leraar Biologie. Als zodanig raakte hij verzeild bij de Hortus Botanicus in Haren. Frits studeerde in Groningen, woonde vijf jaar in Tolbert en vestigde zich daarna in Haren, waar hij nog altijd woonachtig is. In de vakanties werkte Frits in kroegen (o.a de Dammesaan) op Terschelling. Daar leerde hij Greetje uit Coevorden kennen. Het klikte, en de twee werden een paar. Greetje is lerares Frans.

Als Greetje niet zwanger was geworden waren we nooit meer uit Frankrijk terug gekomen

Midden jaren tachtig zijn Frits en Greetje een jaartje in Frankrijk geweest. Aan de Côte d’Azur, in de buurt van Antibes, werkte Frits voor Cordis katheters. Greetje raakte zwanger en de twee gingen terug naar Nederland – naar Tolbert. Frits: “Als Greetje niet zwanger was geworden, waren we nooit meer uit Frankrijk terug gekomen!” Uit het huwelijk kwamen twee kinderen voort: dochter Rosanne (nu 24 jaar) en zoon Thijs (22 jaar).

In 1988 werd Frits leraar Biologie aan het Maartens College in Haren. Frits legde echter ook interesse aan de dag voor computerzaken. Inmiddels is hij nog een beetje leraar, maar voornamelijk websitecoördinator. Vol trots toont Frits mij de voorpagina van het Dagblad van het Noorden van maandag 2 juli 2012 waarop louter kampioenen staan afgebeeld. Frits heeft één kampioen weg gehaald en vervangen door een foto en een artikeltje over zoon Thijs, die dat weekend Nederlands Kampioen is geworden. Het is net echt!

Elfstedentocht

Sporten heeft Frits altijd al in het bloed gezeten. In 1966 was hij de snelste loper van de middelbare school. Een jaar later won hij met z’n school de voetbalbeker van alle Friese scholen. In 1973 werd hij met Leeuwarder Zwaluwen kampioen in de tweede klas zaterdagvoetbal. In 1975 zat Frits in de Leeuwarder en de Friese voetbalselectie. In zijn studietijd in Groningen speelde Frits met Oranje Nassau in de hoofdklasse zaterdagvoetbal.

Op Bonaire hoorde Frits, dat de Elfstedentocht doorging. Dat was in 1985. Als de wiedeweerga kocht hij toen een racefiets waarmee hij op Bonaire rond racete. Hij vloog terug naar Nederland en reed de Elfstedentocht als toerrijder uit. Daarna is het écht begonnen. In 1986 schaatste hij weer de Elfstedentocht. En hij werd lid van de IJsvereniging Groningen.

Het duurde zo’n vier en een half jaar voordat Frits een beetje begon te schaatsen. Hij reed marathons en af en toe langebaan. In Frankrijk begon Frits met de triatlon. In 1989 won hij de triatlon van Zwiggelte en in 1990 de triatlon van Harlingen. Hij is veelzijdig, dat moet ook wel als je aan triatlon doet. In 1992 fietste Frits de Alpe d’Huez op in 48 min. 19 sec. In 1994 werd hij derde in een wielren-cyclosportive in de Zuid Franse Alpen. In 1995 is Frits als eerste boven op de Praloup nadat hij Belgische amateurwielrenners uit het wiel heeft gereden.

In 1997 reed Frits de wedstrijd van de Elfstedentocht. Hij miste het kruisje, hij arriveerde twee minuten na het verstrijken van de tijdlimiet. Oorzaak: val met schouder uit de kom. Die winter schaatste Frits ook de Noorder Rond Ritten, de Oldambtrit, de Hollands Venetiëtocht en de Noordwesthoek Marathon, allemaal natuurijsklassiekers (wedstrijden).

In 1989 ging Frits, samen met YVG’er Jacob Hulshof, voor het eerst mee naar de Weißensee. Hij raakte daaraan verslaafd, want sedertdien gaat hij elk jaar. Drie jaar achter elkaar kwam hij als eerste binnen in de toertocht over 200 km op de Weißensee. Toen altijd in gezelschap met zijn vaste schaatsmaat Sjoerd Westerling (ook YVG). In 1998 won hij er de Snelle Toer, een wedstrijd over 200 km in 6.13.50 met 1.300 man (en vrouw) aan de start.

Op kunstijs heeft Frits in zijn sportcarrière eens een C-marathon gewonnen op het IJsstadion Stadspark. In Kardinge won hij een veteranen-marathon. Nu rijdt hij nog de marathons van de regio Noordoost en die van het Gewest Groningen.

Allengs bekwaamde Frits zich meer en meer in de triatlon. In de wintertriatlons van Assen en Inzell eindigde hij bij de eerste twintig. In het jaar 2006 won hij verschillende wielertijdritten in Noord Nederland. Een jaar later behaalde hij de Europese titel crosstriatlon.

In het succesjaar 2008 werd Frits Nederlands Kampioen triatlon, run-bike-run, crosstriatlon en winter-triatlon. In 2011 deed hij mee aan de triatlon Alpe d’Huez. In 2012 werd hij voor de tweede keer Europees Kampioen crosstriatlon, deze keer in Kijkduin. Al deze titels behaalde hij uiteraard in zijn leeftijdcategorie.

Al twintig jaar houdt de triatlonclub van Frits, GVAV Triatlon, jaarlijks een fietsweek in de Franse Hautes-Alpes. Men bivakkeert dan in de regio Bourg d’Oisans, Briançon, Gap, Barcelonnette. Daar worden dan verharde en onverharde bergpassen tot boven 2.500 m beklommen, zoals de Col de la Bonette (2802 m), de Col de Parpaillon (2645 m), de Col Agnel (2.744 m), de Col de l’Iseran (2.770 m) en de Col du Galibier (2.646 m).

Skileraar

Frits maakte sites voor gewestelijke en regionale Technische Commissies. Zodoende kwam hij rond 1995 in de GTC Marathon van het Gewest Groningen terecht, en in de RTC Marathon van de regio Noordoost. De site van de Regio Noordoost wordt nog steeds door Frits beheerd. De gewestelijke site is zo’n zes jaar geleden overgegaan naar de algehele gewestelijke site van Daan Brand.

Ook bij GVAV Triatlon zette Frits een site op. Dat leidde ertoe, dat Frits in 2006 voorzitter van GVAV Triatlon werd. (Anno 2022 is Frits schaatstrainer bij GVAV, samen met Harry Schut – red.) GVAV is een zogeheten omni-vereniging waarbinnen aan meerdere takken van sport kan worden gedaan.

Frits was altijd al een liefhebber van skiën. Vanaf 1989 organiseert het Maartens College met de Krokusvakantie jaarlijks een skischoolreis. Frits gaat dan als begeleider mee. Na enkele jaren behaalde Frits het skidiploma en mocht hij zich skileraar (Anwärter in het duits) noemen. Sedertdien fungeert hij als skileraar bij de jaarlijkse schoolreizen.

Noorder Rond Ritten, zwemmend

In 2010 vierde GVAV Triatlon het 25-jarige bestaan. Frits was voorzitter, en dus moest er iets bijzonders op het programma komen. Men besloot tot het verzwemmen van de Noorder Rond Ritten in estafettevorm. In samenwerking met de gelijknamige IJsvereniging werd het evenement opgezet.

’s-Vrijdags werd rond het middaguur de eerste zwemmer te water gelaten. Twee dagen later, zondag tegen vijven, was het karwei voltooid. Maar liefst 54 GVAV-triathleten volbrachten de 160 km zwemmend in estafettevorm. De publieke belangstelling was aanzienlijk, de pers was goed vertegenwoordigd. Via de internetsite – en daarin had Frits natuurlijk weer zijn hand – konden de triatleten ‘van meter tot meter’ worden gevolgd.

Ambities

Frits Riemersma straalt nog steeds een vitaliteit uit van heb-ik-jou-daar. Hij oogt nonchalant en komt over als een levensgenieter: “Niets hoeft, alles mag. Ik doe maar wat, ik ben niet op geld of carrière belust. Ik doe wat ik leuk vind. Als ik maar gelukkig ben. Morgen is er een run-bike-run in Assen. Als ik zin heb doe ik mee, anders niet.”

Maar dan vraag ik hem naar zijn ambities. Zijn ogen twinkelen: “Ik wil graag een keer Wereld Kampioen crosstriatlon en triatlon worden! En natuurijsmarathonkampioen op de Weißensee, maar dat laatste zal er wel niet meer inzitten.” Het bloed kruipt waar het niet gaan kan.

Aanpassingen en update: René Lapoutre